Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi Eğitim Yapılarına Bir Örnek; Ürgüp Zafer İlkokulu
Citation
Dırık, Aytülü. (2023). Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi Eğitim Yapılarına Bir Örnek; Ürgüp Zafer İlkokulu. Kültürel Miras Araştırmaları, 4(1), 07-15.Abstract
Türk Mimarisinde II. Meşrutiyet döneminde başlayan ve Ulusal bütünlüğün sağlanmasında temel bir araç
olan “Birinci Ulusal Mimarlık” üslubunda yapılmış birçok yapı bulunmaktadır. Bu dönemde Mimar
Kemalettin yüzyılın ikinci yarısından 1930’lara kadar bu değişimlerde rol almış dönemin önemli
mimarlarından biri olmuştur. Kemalettin Bey’in Evkaf Nezaretinde çalıştığı yıllarda tasarladığı yapıların
önemli bir bölümünü okullar oluşturmuştur. Bu dönemde İstanbul ve Ankara başta olmak üzere Anadolu’nun
kasaba ve köylerinde yeni rejimin ideallerini temsil eden çok sayıda eğitim yapısı inşa edilmiştir. Osmanlı
canlandırması niteliğindeki bu bina örnekleri daha çok 1920’li yıllarda Nafia Vekâlet’inin ürettiği prototip
tasarıma göre yapılmıştır. Bu yapılar Hükümet tarafından da desteklenmiş milli duygularla hareket edilerek
ulusun inşası için bütünleştirici, birleştirici ve ortak duygu yaratmayı sağlayan görsel bir güç olarak
görülmüştür. Bu kapsamda çalışmada Birinci Ulusal Mimarlık döneminde ulusçuluk ideolojisi ile Anadolu’da
yapılmış örneklerinden biri incelenmiştir. Kapadokya Bölgesi’nin önemli bir yerleşimi olan Ürgüp’te yapılan
Zafer İlkokulu’nun tanıtılması ve ilk durumu göz önünde tutularak günümüzdeki korunma durumu
değerlendirilmiştir. İşlev değişikliği ile günümüzde konaklama işlevinde kullanılan tescilli yapıda meydana
gelen değişiklikler ve korunma sorunları da ele alınmıştır. Yapı dönem özelliklerine göstermekle birlikte,
mahalle arasında yer alan küçük ölçekli, taşrada usta-çırak ilişkisi ve yerel malzeme kullanılarak yapılmış bir
örnektir. Bu dönemin Ürgüp’teki ilk örneklerinden biri olan Zafer İlkokulu konumu ve mimari üslubuyla
yerleşimde önemli bir yere sahiptir.
Source
Kültürel Miras AraştırmalarıVolume
4Issue
1URI
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2655319https://doi.org/10.59127/kulmira.1176422
https://hdl.handle.net/20.500.12695/2141