Siyasal İletişimde Medyanın Dijital Dönüşümü

GİRİŞ Medya son yıllarda büyük bir dönüşüm geçirmektedir. Geçmiş yıllara bakıldığında bireylerin; bilgi edinmek, haberleşmek, eğlenmek, zaman geçirmek gibi birçok nedenden dolayı geleneksel medya araçlarına başvurduğu bilinmektedir. Fakat günümüzde bireylerin geleneksel medya araçlarına bağımlı olmadıkları gözlenmektedir. İnsanlığın var oluşundan bu yana ilk olarak tekerleğin icadı ile başlayan sonrasında matbaa ve buhar makinesi ile ilerleyen sürecin endüstri devrimini başlatmasıyla birlikte toplumsal değişim başlamıştır. Başlayan bu değişimin günümüzde geldiği nokta olarak internetin ortaya çıkışı ise toplumları günlük yaşam, iletişim alışveriş, iş yapma, eğlence şekilleri gibi pek çok alanda fazlasıyla etkilemiştir. İnternet iletişim dünyasındaki yerini alarak farklı araçlarla iletişim biçimimizi de değişime uğratmıştır (Öztürk, 2014: 399). Günümüzde insanlar yaşamlarının büyük bir kısmını bilgisayar başında ve internet ağlarında geçirmektedirler. İnternet, dünyanın globalleşmesi ve sınırların ortadan kalkmasında çok etkili olmuştur. Sınırların ortadan kalkması ile değişik şehirlerde, ülkelerde ve hatta farklı kıtalarda yaşayan insanlar, hızlı, ekonomik ve rahat bir şekilde birbirleriyle iletişim kurmaktadırlar. Teknolojinin iletişim alanındaki büyük gelişimi ile birlikte sosyal medya, geleneksel kitle iletişim araçlarının ilerisine geçmiştir. Yeni medya olarak da adlandırılan yeni iletişim teknolojileri günden güne yaşamımızı kuşatmaya devam etmektedir. İnternet ve sosyal medya gibi yeni medya unsurları geleneksel iletişim araçlarının birçok özelliğini kendi içinde barındırması nedeniyle kitlelerin vazgeçilmezleri arasında bulunmaktadır (Bal, 2013:166). Denilebilir ki medya artık ‘geleneksel medya’ ve ‘yeni medya’ olarak ikiye ayrılmıştır. Anlamına bakılacak olursa sosyal medya temelde Web 2.0 teknolojileri üzerine kurulmuş olup, içeriğinde tüketicilerin aktif olarak yer aldığı internet tabanlı uygulamadır. Web 2.0 teknolojileri geleneksel medyanın tek taraflı iletişiminin, sosyal medya içinde diyaloglara dönüştürülmesinde aktif rol oynamaktadır. Bu Web 2.0 ve sosyal medya kavramları birbirinin yerine kullanılsa da esasen ayrı kavramlardır. Web 2.0 olarak adlandırılan medya sosyal olmak için kullanıcılara gerekli teknolojik altyapıyı sağlamalı ve kullanıcıların içerik yaratmasını kolaylaştırmalıdır. Sosyal etkileşim ortamlarının gerçekleştiği bir yer de sosyal medyadır. Bu sosyal medya ortamında kullanıcılar hem üretici hem de tüketici olarak yer almaktadır. Sosyal medya çok yönlüdür ve sosyal medyada eş zamanda bilgi aktarımı söz konusudur. Sosyal medya eğlenceden eğitime birçok yaşam alanında etkin rol oynamaktadır (Tuncer, 2013: 15-21). Sosyal medya denilince akla her ne kadar Facebook, Twitter gibi kullanımı yaygın araçlar gelse de sosyal medya araçları bunlarla sınırlı değildir. Sosyal medya sosyal ağlar, bloglar, mikrobloglar, hedef kitle ile iletişim kurmak için kullanılan web tabanlı uygulamalar ve bu uygulamalara benzer diğer uygulamalarla birlikte kişinin kendini içinde bulunduğu ya da hissettiği sanal dünyaların ortaya çıkardığı simülasyon uygulamaları ile birlikte kişiler arası iletişimi sağlam kılan ortamları doğurmaktadır. Sosyal ağlar, pek çok iletişim kanalı kullanarak birbirine benzemeyen nitelikte bireylerin iletişim ve etkileşim içine girebilecekleri çok yönlü sanal topluluk yapılarını oluşturmaktadır (Kuşay, 2013:1). Çağımızda sosyal medya son derece önemli iletişim araçlarından birisi haline gelmiştir. İnternet kullanımının artmasına paralel olarak sosyal medya kullanımı da artmaktadır. Hatta yakın gelecekte internet kullanımının kayda değer bir kısmının sosyal medya tarafından sağlanacağı düşünülmektedir (Tektaş, 2014: 852). Günümüzde sosyal medya kullanımı geleneksel medya kullanımının önüne geçmiştir denilebilir. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda bu çalışma geleneksel medyadan sosyal medyaya dönüşümü teorik bir çerçeveyle açıklamayı amaçlanmaktadır.