Obje Odaklı Ontoloji ve Şey Kuramı
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Kapadokya Üniversitesi Yayınları
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Obje Odaklı Ontoloji (000) Graham Harman'ın ilk kez 1999' da yazdığı doktora tezinde ortaya attığı, insanın canlı olmayan varlıklara karşı üstünlüğünü reddeden bir felsefedir. Harman bu felsefede Martin Heidegger'in varlık felsefesinden yola çıkmış, Kantçı 'kuran özne' anlayışını yadsıyarak nesnelerin özneden bağımsız bir eyleyen olduğu düşüncesiyle hareket etmiştir. Nesne Yönelimli Ontoloji olarak da Türkçeleştirilen bu kavram, terimin içerdiği sözcüklerin İngilizce baş harflerinden (Object-Oriented Ontology) kısaltılarak "000" biçiminde ifade edilmekte ve "Üçlü O" şeklinde söylenmektedir1 (Harman, 2017, s. 6). Türkçe kaynaklarda genellikle NYO kısaltması ile nitelenen Obje Odaklı Ontoloji'yi çalışan diğer kuramcılar arasında Ray Brassier, Quentin Meillassoux, Levi Bryant ve lain Hamilton Grant de bulunmaktadır.2 000 çalışmaları insanın evrenin merkezinde olmadığını, nesnelerin eyleyen özneye bağlı kalmaksızın bir özerkliğe sahip olduklarını vurgular. Timothy Morton'a göre "şeyler" eğer tabiatları gereği kendi içlerine çekilmiş ve "algılanma" durumlarına, ilişkilerine ya da kullanımlarına indirgenemezlerse, birbirlerini tuhaf bir alan içinde karşılıklı olarak etkilemeye başlar (2013, s. 17).
Açıklama
Anahtar Kelimeler
[Keywords Not Available]
Kaynak
BEŞERÎ BİLİMLERİN 50 RENGİ: Çevreci, Dijital, Tıbbi ve Posthüman Sesler