Karamanlıca Güzel Ahlak ve Görgü Kuralları Kitabı
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Kesit Yayınları
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/embargoedAccess
Özet
Toplum düzeni içerisinde hak ve hukuk kavramlarının temel dayanağı insanoğlunun doğaya, hayvana ve diğer insanlara kısacası kendisi dışındaki her şeye ölçülü ve saygılı davranışıdır. Bu nedenle insanın önce kendi sorumluluk, borç ve görevlerini bilmesi, dünyasını bu bilinç çerçevesinde algılaması elzemdir. İnsanın kendi gerçekliğini bulması, dünyanın aldatıcılığından ve geçiciliğinden kurtulması, doğru bir inanç üzerinde iyi insan olarak var olabilmesi ve iyi bir insan olarak anılması nefsinden ve bencilliğinden kurtulması ile mümkündür. Elbette bu soyutlanma kolay ve ulaşılabilir değildir. Bu yüzden belki de insanoğlu en büyük savaşını kendisine karşı vermiştir. Arzulanan ideal toplum düzeninde ulaşılmak istenen insan modeli, tüm bu ifade edilenlerin bir bedende karar çerçevesinde buluşmasıyla elde edilecektir. Ahlaklı ve görgülü insan olabilmek için önce kendi gerçekliğinin farkına varan insanoğlu daha sonra yaşadığı çevreye ve bağlı bulunduğu topluma karşı nasıl faydalı olabileceğinin arayışını her zaman diri tutmuştur. Bu arayış kimi zaman inançta, kimi zaman felsefede, kimi zaman eğitimde, kimi zaman da bir var oluş olarak insanın kendi bedeninde görülebilir. Toplumlarda görülen yozlaşma ve bozulmaların arttığı dönemlerde dönemin ileri gelen değerlerinin bu türden çabalar sarf ederek birbirinden kıymetli eserler bırakması da konunun hassasiyet ve önemine işaret eden başka bir husustur. Hüsn-i Ahlak ve Merasim-i Teşrifat da böyle bir sağduyunun zahiri çıktısı olarak değerlendirilebilecek bir eserdir. Özellikle gayrimüslim tebaanın çoğunlukta olduğu dönemin İstanbul’unda Anadolu halkı ile karşılaşmasının ve bu atmosferde görülen inanç, düşünce ve yaşam biçimi gibi bazı soyut ve somut görüntülerin yarattığı çarpışmanın neticesi olarak da görülebilir. Grek alfabesiyle Karamanlı Türkçesi ile kaleme alınan eserde Karamanlı Ortadoks kültür çevresindeki ahlak ve görgü kuralları toplumsal bir bakış açısı ile ifade edilmiştir. Bu çalışma giriş, eserin yazarı ve hak sahibi Evangelinos Misailidis ve eser hakkında kısa bilgi, Hüsn-i Ahlak ve Merasim-i Teşrifat’ın yazıldığı dönem, eserin okunmasında izlenen yol, eserin dili ve üslubu üzerine notlar bölümlerinden oluşmaktadır. Evangelinos Misailidis, bir toplumbilimci ve eğitimci edasıyla yazdığı eserinde yaşadığı çevreyi, bağlı bulunduğu toplumu gözlemlemiş ve üzerine düşen vazifeyi sade ve duru bir Türkçe ile yazma gayreti gütmüştür. Eserin yazıldığı dönem ve yazılmasebebi, eserin sonunda yazarın kendi ifade ettiği kısımdan hareketle değerlendirilmiştir. Bu kısımda ifade edilen “Genel olarak vatandaşlarımız görgü kurallarından habersiz olup büyükten küçüğe her makam ve rütbede bulunanlarla dostluk ve arkadaşlık etmenin yolunu bilmediklerinden, herkesin gözünde utanılacak hale düşerler.” ifadesi eserin yazılmasının başlıca nedeni olarak görülmüştür. Transkripsiyon ve çeviri kısmında bir dönem İstanbul’da Başkonsolosluk görevi yapmış Megaro Sismanoglio koleksiyonunda bulunan ve Evangelinos Misailidis tarafından 1886 yılında tanzim ve tertip edilen nüshanın dijital kopyası esas alınmıştır. Söz konusu eserin dijital kopyası, bölgenin yaşamını ve gelişimini anlatan kitaplar, gazeteler, dergiler, kartpostallar, videolar ve fotoğraflar ile 11. yüzyıldan 20. yüzyılın başına kadar uzanan el yazmaları, eski eserler ve haritaların bulunduğu Veria Halk Merkez Kütüphanesi’nin dijital eserler bölümünde bulunmaktadır. Dil ve üslup üzerine notlar kısmında klasik bir dilbilgisi çalışması yapmak yerine eserdeki dil kullanımına, var ise farklı dil ve gramer özelliklerine değinilmiştir. Metnin okunması ve anlamlandırılması esnasında imla ve sesbilgisi bağlantıları, şekil, görev ve anlam bütünlüğü, dil ve edebiyat uyumu gibi ilkeler dikkate alınmıştır. Eserde söyleyişe zenginlik katan kalıp ifadelere de kısaca yer verilmiştir. Farklı okunuşlar, uyuma girmeyen sözcükler, ikili yazımlar ve dil kullanımı üzerinde durulmuştur. Bu çalışmanın konuya ilgi duyan uzman, araştırmacı, okur ve öğrencilerime yararlı olabilmesini, üzerinde yapılabilecek değerlendirme ve eleştirilerin bundan sonra yapılacak çalışmalara yol gösterebilmesini ve katkı sağlamasını ümit ediyorum. Hayatımızın her alanında doğru, dürüst, güzel ahlaklı ve toplum nezdinde davranışları ile takdir toplayan bireyler olabilmemiz için küçük de olsa bir katkı sağlamak en büyük temennimdir. Böyle bir çalışmayı yapmak istediğimde arşivlere ulaşabilmem için büyük yardım ve desteklerini gördüğüm kıymetli iş arkadaşım ve meslektaşım Dr. Öğr. Üyesi Şükran Ünser’e, sabrını ve anlayışını, maddi ve manevi tüm desteğini esirgemeyen, sonsuz sevgisiyle yanımda olduğunu her an hissettiren eşim Pınar Gökçe Gökkaplan’a ve varlıkları ile bana güç ve inanç veren, küçük kalplerinde büyük sabır ve sevgi besleyen Türk milletine faydalı birer birey olacaklarından şüphe etmediğim, oğlum Bertuğ Kağan Gökkaplan’a ve kızım Beril Bengü Gökkaplan’a, ayrıca, dizgi ve baskıda emeği geçen Kesit Yayınları mensuplarına teşekkürlerimi sunuyorum.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
[Keywords Not Available]
Kaynak
Karamanlıca Güzel Ahlak ve Görgü Kuralları Kitabı
