TRYL - Yüksek Lisans Tez Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12695/1764

Listeleniyor 1 - 19 / 19

Turizm Endüstrisinde Doğal Afetlerin Sosyoekonomik ve Kültürel Açıdan İncelenmesi: İstanbul Örneği
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) Omak Köse, Kübra Simay
Bu çalışma hem tarihi hem de turistik bir şehir olan İstanbul'da meydana gelmiş ve gelebilecek olan doğal felaketlerin turizm sektörü üzerindeki sosyo-ekonomik ve kültürel etkilerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Deprem, sel ve tsunami gibi felaketlerin ardından turizm sektörünün karşılaştığı zorlukları ve bu zorlukları aşmak için kullanılan stratejiler detaylı bir şekilde incelenmiştir. Araştırma, İstanbul'daki otel çalışanları ve sektör uzmanlarının deneyimlerine dayanan yarı yapılandırılmış görüşmelere dayanarak, doğal afetlerin turizm sektöründe neden olduğu ekonomik kayıplar, istihdama etkileri ve turist davranışlarındaki değişiklikler gibi konuları analiz etmektedir. Fenomenolojik yaklaşımın yanı sıra, dünya genelinde çeşitli doğal afetlerin turizm endüstrisi üzerindeki etkilerini inceleyen kapsamlı bir literatür taraması da çalışmanın temel kaynaklarından biri olmuştur. Ayrıca, felaket sonrası toplumun kültürel yapısındaki ve turizm sektöründeki olası değişiklikler değerlendirilmektedir. Araştırma bulguları, en belirgin olarak, turistlerin seyahat tercihlerinde değişimlere ve ekonomik kayıplara yol açtığını göstermektedir. Bu araştırmanın bulguları, afet yönetimi ve hazırlık planlaması alanlarında politika yapıcılar ve turizm sektörü yöneticileri için önemli içgörüler sunmaktadır.
Yerel Toplulukların Aşırı Turizme Yönelik Sürdürülebilir Kalkınma Kapsamındaki Algıları: Kuşadası Örneği
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) GÜZEL, Seyfettin
Turist yoğunluğunun destinasyon kapasitesini aştığı bölgelerde aşırı turizm görülmektedir. Bu durum bölgede sürdürülen turizm faaliyetlerini tahrip ederken aynı zamanda bölge halkı için de yerel, ekonomik, sosyal, kültürel birçok istenmeyen faktör meydana getirmektedir. Turistik destinasyonun kalkınması ve turizm faaliyetlerinin sürdürülebilir hale getirilmesi için tüm bu olumsuz etkilerin minimum seviyeye getirilmesi, bölge kaynaklarının etkili yönetilmesi gerekmektedir. Kuşadası her yıl turizm sezonunda konuk ettiği çok sayıda turist sebebiyle bu bölgelerden biri olmaktadır. Ayrıca Kuşadası kruvaziyer turizmde Türkiye’nin en önde gelen kitle turizmi hareketini oluşturmaktadır.
Yerel Halkın Gözünden Aşırı Turizmin Değerlendirilmesi: Kıyıköy Örneği
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) BABACAN, Gözde
Bu çalışmada, Kıyıköy turizm destinasyonundaki aşırı turizm olgusu incelemek amaçlanmıştır. Bu destinasyonda ikamet edenlerin aşırı turizmi nasıl algıladıkları, aşırı turizme nasıl tepki verdikleri ve aşırı turizme karşı nasıl öneriler geliştirdikleri araştırılmıştır. Nitel araştırma yöntemleriyle gerçekleştirilen bu araştırmanın verileri Kıyıköy’de ikamet etmekte olan 20 kişiden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Veriler MaxQDA programı kullanılarak içerik analiziyle çözümlenmiştir. Bulgular Kıyıköy halkının beldelerinde aşırı turizm olduğuna inandıklarını göstermektedir. Bununla birlikte, yıl boyunca devam eden bir aşırı turizm yerine sadece yaz aylarında ve özellikle dini bayramlar ve resmi tatillerde yaşanan dönemsel bir aşırı turizm yaşandığı algısı olduğu anlaşılmıştır. Kıyıköy’ün yüksek turizm potansiyelinin doğal güzelliklerinden, denizi ve kumsalından, kamp ve karavan turizmi gibi alternatif turizme elverişli olmasından, İstanbul’a yakın olmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır. Kıyıköy sakinlerinin çoğunluğunun beldenin bir turizm destinasyonu olarak yoğun bir biçimde tercih edilmesinden memnun oldukları ve bu memnuniyetinin öncelikli nedeninin ekonomik kazanç olduğu gözlemlenmiştir. Destinasyonda, turizmin gelişmesine engel olan bazı problemlerin dile getirildiği ve bu problemlerin çözülerek turizmin daha da gelişmesinin istendiği saptanmıştır. Dile getirilen problemlerin önde gelenlerinin sunulan hizmetlerin ziyaretçileri cezbedecek ve onların memnun olmalarını sağlayacak yeterlilikte ve kalitede olmaması olduğu tespit edilmiştir. Bulguları Kıyıköy sakinlerinin beldelerindeki aşırı turizmin olumsuz etkilerinin olduğuna inandıklarını göstermiştir. Sakinlerin çevresel ve ekonomik etkilere daha çok, sosyal olumsuz etkilere ise daha az odaklandıkları anlaşılmıştır. Olumsuz çevresel etkilerin; çöplerle etrafın kirletilmesi, bitki ve hayvanlara zarar verilmesi ve evcil hayvanların beldede bırakılıp gidilmesi olduğu saptanmıştır. Olumsuz ekonomik etkilerin; kiraların aşırı artması, tarım ve hayvancılığın yok olması olduğu tespit edilmiştir. Olumsuz sosyal etkilerin ise; yaşam kalitesinin, toplumsal değerlerin, eğitimin ve çocukların olumsuz etkilenmesi olduğu belirlenmiştir.
Sürdürülebilir Destinasyon İmajının Oluşumunda Kültürel Mirasın Etkisi: İstanbul Kalkhedon Örneği
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) AYDIN, Esin
Bu çalışmanın amacı, İstanbul'un Kadıköy semtinde bulunan tarihi mekanlarının sürdürülebilir bir imajla nasıl şekillendirilebileceğini ve turistlerin destinasyon imgesi ile memnuniyeti arasındaki ilişkiyi katılımcı görüşlerine göre derinlemesine incelemektir. Nitel araştırma yöntemiyle fenomenolojik bir yaklaşım benimsenen araştırmada, Kadıköy'deki çeşitli meslek gruplarından bireylerin tarihi mekanlar, destinasyon imajı ve sürdürülebilir turizm algısını keşfetmeyi amaçlayan bir çalışma yürütülmüştür. Çalışmaya farklı meslek ve yaşlardan dokuz kişi katılmıştır. Veriler, yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerle toplanmış ve tematik analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Görüşmeler, katılımcıların destinasyon imajı, tarihi yapıların korunması ve sürdürülebilir turizm uygulamalarına dair düşüncelerini ortaya koymuştur. MASQDA programı kullanılarak gerçekleştirilen analizde, teorik kavramlar dedüktif bir yaklaşım ile veriye uygulanmıştır. Araştırmada İstanbul Kalkhedon örneğinde sürdürülebilir destinasyon imajının oluşumuyla ilgili soyut olmayan kategorilere dair bir dizi önemli bulgu sunulmuştur. Sürdürülebilir turizme katkıları üzerine yapılan incelemede, turizmin günlük yaşam tarzına olan etkisi, kültürel etkinliklerin sürdürülebilir turizme olan katkısı, turistlerin sürdürülebilir turizm beklentileri ve bu beklentilerin mahalle kültürüne veya işletmelerin yönetimine olan etkileri ortaya çıkarılmıştır. Çalışma, İstanbul Kalkhedon örneğinde sürdürülebilir destinasyon imajının oluşumunu ele alarak, kültürel etkinliklerin turizme ekonomik ve toplumsal katkılar sağladığını, uluslararası kimlik kazandırabileceğini ve turist beklentilerinin çeşitlilik gösterdiğini ortaya koymuştur, böylece sürdürülebilir turizmin sadece ekonomik kazançlar değil, kültürel değerlerin korunması ve toplumsal katkılar açısından da önemli bir rol oynadığını vurgulamaktadır.
Göbeklitepe'nin Alternatif Turizm Potansiyelinin Pazarlanması Üzerine Bir Araştırma
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) DİNÇER, Ahmet Muhammet
Bu tez çalışmasının amacı Göbeklitepe’nin alternatif turizm potansiyelini ortaya koymak ve bu potansiyelin destinasyonun pazarlaması için nasıl kullanılabileceğini incelemektir. Bu tez çalışması nitel yöntemlerle gerçekleştirilmiştir ve doküman incelemesi modeli kullanılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak ilgili ulusal ve uluslararası alanyazında yayımlanmış olan kitaplar, hakemli dergilerdeki makaleler, yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları incelenmiştir. Bu incelemeler neticesinde araştırmanın konusu kapsamlı bir şekilde işlenmiş ve araştırmanın amacına uygun olarak çıkarımlarda bulunulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre Göbeklitepe’nin keşfi Şanlıurfa şehrinin turistik potansiyelini daha da artırmıştır. Göbeklitepe’nin kendine özgü ve sıra dışı özellikleri yerli ve yabancı tüm insanların ilgilisini çekmektedir. Başka hiçbir yerde olmayan bu özellikler Şanlıurfa şehrinin turizmini geliştirebilmek için çok sayıda olasılık sunmaktadır. Bununla birlikte, Göbeklitepe’nin çok yönlü turizm potansiyelinin tam olarak kullanılamadığı da görülmektedir. Bununla ilgili temel sorunların ise altyapı eksikliği, yetersiz tanıtım, turizm bilincinin yeterli düzeyde gelişmemiş olması, turizm rehberlerinin yeterli düzeyde eğitimli olmaması, alandaki yetersiz düzenlemeler ve yerel halkın yetersiz desteği olduğu anlaşılmaktadır. Yapılan incelemelerde Göbeklitepe’nin inanç turizmi, spritüal turizm, gastronomi turizmi, kültür turizmi, arkeolojik turizm, eko turizm, botanik turizm gibi alternatif turizm türleri için yüksek potansiyel barındırdığı anlaşılmıştır. Göbeklitepe’nin alternatif turizm potansiyelinin yüksek düzeyde kullanılabilmesi için bu destinasyonun etkin bir biçimde pazarlanması gerektiği saptanmıştır. Göbeklitepe destinasyonun etkin bir biçimde pazarlanabilmesi için ise hizmet pazarlaması karmasının 7P ve 7C unsurları kullanılarak Göbeklitepe destinasyonun nasıl pazarlanması gerektiği de tartışılmıştır.
Gönüllü Sade Yaşam Tarzının Arz Talep Boylamında Turizmin Sürdürülebilirliğine Olan Etkisi
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) Zeybek, Perihan
Son zamanlarda oluşan tüketici profillerindeki değişiklikler, Turizm destinasyonlarında ve pazarlamasında arz talep boylamında ciddi değişikliklere sebep olmuştur. Bu sebepledir ki Turizmde de artık farklı birey ve grupların ilgi alanına giren farklı destinasyonlar ve turistik faaliyetler oluşturulmaya başlanmıştır. Doğa turizmi, ilgi turizmi, gastronomi turizmi, ekolojik turizm, sağlık turizmi, inanç turizmi vb. bunlara örnek olarak gösterilebilir.
Macera Turizminde Off-Road Faaliyetlerinin Katılımcıların Yaşamlarındaki Yeri Ve Gümüşhane İli Turizm Potansiyeline Etkisi
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) Uslu, Ayşe
Bu çalışmada, Gümüşhane'de off-road faaliyetlerine katılan 20 kişinin görüşmeleri nitel bir analize tabi tutularak bu faaliyetlerin şehrin turizmine olan etkisi ve katılımcıların yaşam doyumlarına katkısı değerlendirilmiştir. Araştırmada Gümüşhane'nin coğrafi yapısının off-road faaliyetleri için ideal olduğunu ve bu faaliyetlerin şehrin turizmine önemli bir katkı sağlayabileceğini göstermiştir. Off-road turizminin Gümüşhane'ye sağlayacağı katkılar arasında ekonomik katkı, tanıtım, yerel ekonomi ve istihdam yer almaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgular ayrıca off-road faaliyetlerinin katılımcıların yaşam doyumlarına birçok açıdan katkıda bulunduğunu da göstermiştir. Off-road faaliyetleri, katılımcılara adrenalin ve heyecan, macera ve keşif, sosyalleşme ve arkadaşlık, kişisel geliştirme ve özgüven ve cesaret gibi birçok fayda sağlamaktadır. Ayrıca Gümüşhane'nin off-road turizmi potansiyelinin daha etkin bir şekilde kullanılabilmesi için altyapı yatırımları yapılması, tanıtım ve reklam çalışmaları yapılması, yerel işletmeler ve off-road kulüpleri ile işbirlikleri geliştirilmesi ve off-road rotalarının geliştirilmesi ve işaretlenmesi gibi öneriler sunulmuştur.
Sürdürülebilir Turizme İlişkin Tutumların Tekrardan Gelme Niyeti Üzerindeki Etkisi: Cumalıkızık Örneği
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) Çarıkçı, Nagihan
Osmanlı Döneminin mimari yapı örnekleri, doğal ve kültürel zenginlikleri ile dünyanın nadir güzellikteki köylerinden biri olan Cumalıkızık Köyü, geçmişten günümüze, sürdürmeye çalıştığı gelenek ve göreneklere dayalı yaşam biçimiyle, UNESCO Dünya Miras Listesinde haklı yerini almıştır. Özellikle bahar, yaz ayları ve özel günlerde (Ahududu festivali, vb.) yoğun bir kalabalığa ev sahipliği yapan Cumalıkızık Köyüne olan talep, bölgedeki turizmin sürdürülebilirliğinin sağlanmasını zorunlu hale getirmektedir. Bu çalışmanın amacı, sürdürülebilir turizm tutumlarının tekrardan gelme niyeti üzerindeki etkisinin ölçülmesine yöneliktir. Araştırma, SPSS 25.0 ve AMOS 23.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Sosyo-demografik özelliklerine göre % 47,7 sinin kadın, %52,3’ ünün erkek olduğu 352 katılımcıdan oluşan bir araştırmadır. Katılımcıların gelir durumlarına, mesleklerine, ziyaret amaçlarına, ziyaret sıklığına, ziyaret edilen mevsime, destinasyon bilgilerine, ziyaret şekillerine göre aşırı turizmin önlenmesi ve sürdürülebilir gelişim boyutu ile etkin sürdürülebilir yönetim puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmektedir. Elde edilen bulgular, aşırı turizmin önlenmesi, sürdürülebilir gelişimin, etkin sürdürülebilir yönetimin, sürdürülebilirliğin desteklenmesi ve sosyal sürdürülebilirlik boyutlarının, tekrardan ziyaret etme üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir etkisi olduğunu göstermiştir.
Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Kültürel Miras Farkındalığı ve Kültürel Mirasın Korunmasına Yönelik Turist Rehberliği Öğrencilerinin Algılarının Değerlendirilmesi
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) Özdemir, Ebru
Bu araştırmanın amacı, Nevşehir ili bağlamında, sürdürülebilir turizm çerçevesinde kültürel mirasın farkındalığı ve korunmasına ilişkin, turist rehberliği öğrencilerinin görüşlerini ayrıntılı bir şekilde analiz etmektir. Araştırma yöntemi olarak, nicel desenli bir yaklaşım benimsenmiş ve veriler anket yöntemiyle toplanmıştır. Ankette, öğrencilerin kişisel özelliklerinin yanı sıra sürdürülebilir turizm ve kültürel miras konularındaki farkındalıkları, algıları ve bilgi düzeyleri ile ilgili sorular yer almaktadır. Araştırmada, anketler Nevşehir ilinde bulunan Üniversitelerin Turist Rehberliği bölümü öğrencilerine uygulanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen veriler SPSS 26 paket programı ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, araştırmaya katılan öğrenciler, Nevşehir'de turizmin olumlu bir şekilde algıladığını ve bu gelişimin genel olarak bölgenin kültürel mirasına ve ekonomik durumuna pozitif katkılar sağlayacağını ifade etmişlerdir. Öğrencilerin büyük çoğunluğu, turizmin gelişmesini desteklemekte ve bu durumun bölgeye çeşitli faydalar sağlayacağına inanmaktadır. Öğrencilerin büyük bir bölümünün Nevşehir'in kültürel mirasının korunması gerektiğine inandığı ortaya çıkmıştır. Bu durumun sağlanması için, bölgedeki tarihi ve kültürel unsurların turizmle birleştirilerek daha iyi korunabileceği ve tanıtılabileceğine dikkat çekilmiştir. Çalışmada, etkili tanıtım ve pazarlama stratejileri, iyi planlama ve organizasyon, kültürel ve tarihi mirasın korunması ve iyileştirilmesi, turizm çeşitliliği ve yerel halkın turizm faaliyetlerinde aktif rol alması gibi unsurlarla turizmde başarının elde edileceği sonucuna ulaşılmıştır. Nevşehir'in turistik potansiyelinin tam olarak değerlendirilmesi ve turizmin sürdürülebilir bir şekilde geliştirilmesi için, yerel yönetimler, turizm işletmeleri, yerel halk ve diğer ilgili taraflar arasında etkili bir iş birliği ve koordinasyonun sağlanması gerekmektedir.
Yukarı Mezopotamya’nın “Altın Üçgeni”nde Kültür Turizmi
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) Turan, Nazlı
Günümüzde yaşanan teknolojik gelişmeler ile küreselleşme, insanların eski medeniyetlerin yaratmış olduğu farklı kültürel değerleri görmesine olanak sağlayarak kültür turizminin öne çıkmasını sağlamıştır. Zamanla artan turist yoğunluğu, turizm anlayışının farklılaşması ve bölgelerin en iyi şekilde tanıtılması gerekliliği turizmin çeşitlendirilmesine yönelik çalışmalar yapılması zorunluluğunu meydana getirmiştir.
Antik Roma Ağırlama İşletmelerine Pompei Örneği Üzerinden Bir Bakış
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) GÖKSOY, Göksel
Bu tezde, eldeki yazılı ve arkeolojik bilgiler ışığında Antik Roma dünyasındaki misafir ağırlama işletmelerine yakından bakabilmek amaçlanmaktadır. Geçmiş dediğimiz kavram aslında bizleri bugüne taşıyan olgulardan biridir ve onu anlayarak günümüze bakmak şaşırtıcı olduğu kadar öğretici de olabilir. Günümüzde ülkelerin milli gelir kalemlerinden birini de misafir ağırlama sektörü oluşturur. Bu bağlamda hem konaklama hem de yeme-içme işletmeleri ekonomik düzen içerisinde büyük önem arz eder. Ülkemizin de mirasçısı olduğu Roma İmparatorluğu’nda bu sektörün nasıl bir düzen ve kaliteye sahip olduğunu anlamak, gerek konaklama gerekse yiyecek-içecek işletmelerine o dönem içindeki yaklaşımları kavramak bir nebze de olsa günümüze ışık tutabilir. Hem o dönemin yazarlarının konuyla ilgili yazdıkları hem de Avrupa, Asya ve Afrika’dan günümüze harabe halinde de olsa ulaşmış olan Antik Roma şehirlerinin varlığı bu konuyu incelemeyi kolaylaştırır. Bu antik şehirler içinden Pompei, yaşadığı yok olma süreciyle beraber diğerlerinden ayrılır. Pompei Antik Şehri’ni tüm dünya üzerindeki herhangi bir antik şehirden ayıran en önemli özelliği yok oluş sürecidir. Bu süreç şehrin tüm diğer antik şehirlere oranla çok daha fazla korunmuş olarak günümüz ulaşmasını sağlamıştır. Bu da antik devirlere ait bilgi ve bulgulara ulaşma çabası içerisinde olan birçok bilim dalından akademisyene ve amatör meraklılara paha biçilmez veriler sağlar.
Covid 19'un konaklama işletmelerindeki etkisi bağlamında yeni faaliyetler ve yeni trendler: Edremit Körfezi örneği
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2024) YILDIZ, Emek Deniz
Değişen ve gelişen dünyamızda, Türkiye gibi önemli bir ülkenin bacasız sanayisi olarak görülen turizm sektörü ekonomimizin can damarlarından biridir. Bu noktadan hareketle 2020’de başlayan Covid 19 pandemisi tüm dünyayı sarmış ve birçok sektörde derin etkiler bırakmıştır. Turizm, insanların birbirleriyle etkileşimleri ile gelişen bir sektör olduğundan, bu krizden ciddi biçimde zarar görmüştür. Bu zararı en aza indirmek, etkilerini hafifletmek ve yine de sektörün gelişmesini sürdürmek amacı ile bu dönemde birçok önlem alınmıştır. Bu önlemlerin bir kısmı zamanla trend haline gelmiş, hem işletmelerin hem de turistlerin beklenti ve davranışlarında birtakım değişiklikler gerçekleşmiştir.
Bisiklet Turizmi, Bisiklet Turizm Rehberliği ve Türkiye Açısından İncelenmesi
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) Ahıpaşaoğlu, Burhan Can
Bisiklet turizmi Türkiye'de hala yaygın olmasa da, dünya genelinde seyahat sektöründe önemli bir alternatif turizm alanı olarak dikkat çeken bir etkinlik haline gelmektedir. Bu turizm türü, ulusal ve uluslararası bisiklet federasyonlarının düzenlediği yarışmalar ve spor etkinlikleri ile amatör bisikletçilerin farklı destinasyonlarda gerçekleştirdiği ticari etkinlikler olmak üzere iki alt başlıkta incelenebilir.
Osmanlı İzmir’inde Levanten Yaşantısı
(Kapadokya Üniversitesi Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) Esirkış Öztürk, Neşe
Doğu Akdeniz, Mezopotamya ve Anadolu arasında insanlık tarihinin en eski kültür havzalarından birisidir. Tarih boyunca bu iki önemli coğrafyada sınırlar değişse de insanlar arasındaki etkileşim devam etmiştir. Avrupalılar tarafından Haçlı Seferleri’nin ardından “Levant” “gün doğması” anlamındaki kelime Doğu Akdeniz’i tabir etmek için kullanılmıştır. Nitekim Anadolu’nun güneyi, Suriye’nin batısı, Kıbrıs ve diğer önemli Ege adaları Avrupalılar için doğuda kalan, üzerinde güneşin doğduğu yer anlamına gelmekteydi. Zaman içinde Doğu Akdeniz’de bulunan İskenderiye ve Halep gibi şehirler öne çıkarken yaşanan çeşitli gelişmeler İzmir’in Levant’ın diğer şehirlerin önüne geçmesi ve bölgede tarihin yeniden şekillenmesine sebep olmuştur.
Turist Rehberi Adaylarının Duygusal Zekaları ile Çevreci Tutum ve Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
(Kapadokya Üniversitesi Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) Güzel, Özlem
Araştırmada turist rehberleri adaylarının duygusal zekaları ile çevreci tutum ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Duygusal zekanın alt boyutları olan duyguların farkında olma, duyguları yönetme, kendini motive etme, empati ve sosyal beceriler çevresel tutum ve çevresel davranış üzerinde yordayıcı etkileri olup olmadığı araştırılmıştır. Ayrıca, turist rehberleri adaylarının duygusal zeka, çevreci tutum ve davranış düzeylerinin turist rehberi adaylarının cinsiyetine, yaşına, medeni durumuna, eğitim düzeyine ve aylık gelirine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da araştırılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemleri ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri ölçekler aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 eğitim ve öğretim yılında Kapadokya Üniversitesi Turist Rehberliği Bölümüne devam eden 424 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmaların bulguları duygusal zeka alt boyutu düzeylerinin çevresel tutum üzerinde %29’luk bir varyans açıkladığını ve beş boyuttan sadece duyguların farkında olma, kendini motive etme ve empati alt boyutlarının çevresel tutum üzerinde pozitif yönlü anlamlı etkilerinin olduğunu göstermiştir. Duygusal zeka alt boyutu düzeylerinin çevresel davranış üzerinde %13’lük bir varyans açıkladığı ve beş boyuttan sadece duyguların farkında olma ve duygularını yönetme alt boyutlarının çevresel davranış üzerinde pozitif yönlü anlamlı etkilerinin olduğu tespit edilmiştir. Turist rehberleri adaylarının duygusal zeka düzeylerinin ve çevresel davranışlarının cinsiyete, yaşa, eğitim düzeyine, medeni duruma ve aylık gelir düzeyine göre farklılaştığı saptanmıştır. Turist rehberleri adaylarının çevresel tutumlarının ise sadece medeni duruma göre farklılaştığı bulunmuştur.
Türkiye’ye Gelen Sağlık Turistlerinin Kalite Beklentisi: Kuşadası Örneği
(Kapadokya Üniversitesi Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) Ölmez, Enes
Turizm endüstrisi, ekonomik katkıları nedeniyle birçok gelişmekte olan ülke için tercih edilen bir sektör haline gelmiştir. Bu nedenle ülkeler, turizm faaliyetlerini 12 aya yaymayı ve daha yüksek gelir elde etmeyi hedeflemektedir. Sağlık turizmi, turizm gelirlerini artırmak için en çok tercih edilen segmentlerden biri haline gelmiştir. Türkiye coğrafi güzellikleri ve gelişmiş sağlık sistemiyle sağlık turistleri arasında en önemli destinasyonlardan biri olma eğilimindedir. Ayrıca, Türkiye'nin cazibesinin bir nedeni, sağlık tedavilerinin ekonomik açıdan diğer ülkelere göre daha uygun olmasıdır. Bu çalışmada, Türkiye'ye sağlık turizmi amacıyla gelen yabancı turistlerin kalite beklentileri incelenmektedir. Ziyaretçilerin aldıkları tedavi ve sağlık turizmi hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri ve tekrar ziyaret niyetleri ölçülmektedir. Araştırma, sağlık turizmi için Türkiye'yi ziyaret eden misafirlere odaklanarak hizmet kalitesi, çalışanların bilgi, beceri ve yaklaşımları gibi konularla ilgili akademik bilgi sunmayı amaçlamaktadır. Araştırma, turizm açısından önemli bir destinasyon olan Türkiye'deki Aydın'a bağlı Kuşadası ilçesinde sağlık turizmi amaçlı ziyaretçilerle gerçekleştirilmiştir. Nicel bir araştırma yöntemi ve ilişkisel tarama modelinde kullanılarak gerçekleştirilmiş olan bu çalışma, mevcut akademik tartışmalara kapsamlı bir bakış açısı getirmekte ve uygulayıcılara, politika yapıcılarına ve yatırımcılara güncel verilere dayalı bulgularla yerel turizm geliştirme planlarına katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Veri toplama tekniği olarak anket araçları kullanılmıştır. Bulgular, Türkiye'ye gelen sağlık turistlerinin aldıkları hizmetten memnun kaldıklarını ve bölgeyi tekrar ziyaret etme ve yakınlarına tavsiye etme niyetlerini göstermektedir.
Yaratıcı Drama Yöntemiyle Turist Rehberlerinin Sosyal Becerilerinin Geliştirilmesi ve Meslek Sorunlarının Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) Demir, Eymen
Turizm sektörünün temel hizmet sağlayıcılarından olan turist rehberliği, insan ilişkileri temelli çok yönlü ve önemli profesyonel mesleklerden biridir (Yenipınar, 2019). Turizm faaliyetlerine katılan turistlerin genellikle yabancısı olduğu bir turizm destinasyonuna gittiklerinde, en çok ihtiyaç duydukları hizmetlerden bir tanesinin rehberlik hizmeti olduğu söylenebilir. Turistlerle birebir iletişim kuran, ülkenin kültürel ve doğal değerlerini turiste en iyi şekilde aktaran turist rehberleri ülkenin turizm imajına önemli ölçüde katkıda bulunur. Bu araştırmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Birincisi, turist rehberliği eğitiminde yaratıcı drama yönteminin sosyal becerilerin geliştirilmesinde uygulanabilirliğini tartışmaktır. Çalışmanın ikinci amacı ise, yaratıcı drama yöntemi ile turist rehberlerinin mesleki sorunlarını tespit etmek ve bu sorunlara sundukları çözüm önerilerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu Nevşehir ili içerisinde ikamet eden, çeşitli kurumlarda turist rehberliği eğitimi almış, ulusal ve bölgesel olarak farklı rehber çalışma kartlarına sahip, farklı süre ve bölgelerde çalışmış, daha önce yüz yüze yaratıcı drama deneyimi bulunmayan, 21 eylemli profesyonel turist rehberi oluşturmuştur. Araştırma fenomonolojik yaklaşım çerçevesinde tasarlanmış olup, verilerin toplanması ve çözülmesinde nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nitel veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış bir görüşme formu geliştirilmiştir. Araştırma verileri atölyelere katılan profesyonel turist rehberlerinin her atölye sonunda yazmış olduğu katılımcı günlükleri, rehberlerle yapılan yüzyüze görüşmeler ve eğitmen notlarının içerik analizi yapılmış ve elde edilen bulgular tartışılarak yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre yaratıcı drama yöntemi ile gerçekleştirilen atölyelerin turist rehberliği mesleğinde ihtiyaç duyulan sosyal becerilerin gelişmesine katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte turist rehberliği eğitiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılmasının etkili olduğu belirlenmiştir. Yaratıcı drama yöntemi ile turist rehberliği meslek sorunlarının belirlenmesi ve çözümüne ilişkin öneriler sunulmasına katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.
İstanbul’daki Hanedan Camilerinin Konumsal Değerlendirmesi
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) Çetin Yavuz, Funda
İstanbul, tarihsel süreçte birçok medeniyetin sahip olmak istediği şehir olmuştur. Osmanlı Devleti’nde, Fatih Sultan Mehmed bu idealini gerçekleştirmiş ve İstanbul için yeni bir dönem başlamıştır.
İnanç Seyahatleri Kapsamında Hz. Muhammed’in (a) Veda Haccı
(Kapadokya Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, 2023) Şensoy, Adnan
İslâm inancına göre, ilk Peygamber Hz. Âdem’den (a) son Peygamber Hz. Muhammed’e (a) kadar anlatılan tek din İslâm’dır. İslâm’da, ilk insandan itibaren her zaman yaratıcı Yüce Allah (c) ile kul arasındaki bağı güncel tutan ibadetler olmuştur. İslâm’ın beş temel esasından birisi olan hac, ibadetlerin en ayrıcalıklı konumunda olanıdır. Çünkü mali ve bedenî şartları taşıyan Müslümanlara ömründe en az bir kere hac ibadeti yapması konusunda mutlak sorumluluk verilmiştir. İslâm için hac ibadeti, belirli zamanlarda, belirli mekânlarda Mekke’de bulunan Kâbe ve çevresinde topluca gerçekleştirilen bir ibadettir. Çalışmanın temel amacı, İslâm’ın son Peygamberi Hz. Muhammed’in (a) Peygamberlik döneminde yapmış olduğu tek hac olan “Veda Haccı” örnekliğinden yola çıkarak hac ve umre seyahatlerinde görülen güncel eksiklikleri gidermek üzerine öneriler sunmaktır. Hz. Muhammed’in (a) Veda Haccı esnasında Medine’den Mekke’ye yolculuğundaki unutulan tarihî yerler, terk edilen dinî mekânlar özelinde, ibadet, ahlak ve manevi değerler üzerinden verdiği mesajlarla işlediği konular üzerinden düzenlemeler sunmaktır. Tez, milyonlarca Müslümanın her yıl dünyanın her yerinden hac ibadeti için Mekke’ye seyahatlerini bir olanağa dönüştürme önerisinde bulunmaktadır. Şüphesiz bu öneri hem turizm açısından bir gelişim hem insanî olarak bir sorumluluk hem dinî manada bir gerekliliktir. Böylece çalışma Hz. Muhammed’in (a) Veda Haccı güzergâhıyla güncel hac ve umre güzergâhının bağlantılarını oluşturarak hem hac ibadetinin yüklenicisi olan kamu örgütlerinin ve sivil turizm kuruluşlarının yeni konu ve konum çeşitlilikleriyle karşılaşmasına her açıdan katkı sunacak hem de Mekke Arafat’ta ve Mina’da, o dönemdeki insan hakları beyannamesi örnekliğindeki Hz. Muhammed’in (a) Veda Hutbesiyle haccın ruhunu anlamaya katkı sağlayacaktır.

Güncel Gönderiler