Giderek Merkezsizleşen Uluslararası Politikada ve Esnek Güvenlik Yapılanması Döneminde Türk Dış Politikası

Uluslararası sistem üzerinde yapılan tartışmalar içinde ABD merkezli görüşlere göre dünya artık tek kutuplu bir yapıya ulaşmışken, Rusya ve Çin gibi büyük güçler kendilerinin de dahil olduğu çok kutuplu bir yapıdan söz etmeye başlamışlardır.

Literatüre göre uluslararası sistem kutuplu olarak tanımlandığında bir merkez ve perifer ilişkisinden de söz etmek gerekmektedir.

Oysaki günümüz dünyası artık Soğuk Savaş yıllarının merkez - perifer ilişkisinden uzaklaşmıştır ABD- Rusya - Çin çerçevesinde dile getirilen çok kutupluluk söylemi bu ülkelerin kendilerine ait yeniden birer perifer yaratma arzularını da ortaya çıkarmaktadır. Fakat uluslararası alanda devletlerin artık sistemsel kısıtlamalar yerine diğer devletlerle serbest ve çoklu ilişkiler geliştirmek isteğinde ve eğiliminde olduğunu görmekteyiz. Bu duruma uluslararası politikada desentralizasyon yani merkezsizleşme demekteyim.

Bu merkezsiz yapıda, eski iki kutuplu yapılanmanın taşıdığı özelliklerinin rağmına, orta güçler olarak tanımlanan ülkelerin de önemli bir ağırlığa sahip olduğu görülmektedir. Bu nedenle bir orta güç olarak Türkiye, hem uluslararası alanda, hem de kendi bölgesinde ağırlığını ve etkinliğini artırmak çabası içindedir. Yine bu nedenle Türk dış politikasında statükocu geleneğin dışında revizyonist eğilimler ve çok boyutlu/çok bölgeli proaktif girişimler gözlemlenmektedir.