Etkileşimli Okuma Faaliyetinin, Dil ve Konuşma Bozukluğu Olan Veya Olmayan Okul Öncesi Çocuklarının İletişim Becerilerine Olan Etkisinde Ebeveyn Uygulama Ve Görüşlerinin Belirlenmesi

Bu anket çalışması, doğru ebeveyn tutumları ve gerekli uyaranlar esas alınarak, ebeveynlerin okul öncesi konuşma bozukluğu olan/olmayan çocuklarına uyguladığı etkileşimli kitap okuma faaliyetinin, çocukların dil becerileri üzerindeki etkisini ve ebeveyn tutumlarının incelenmesi ve karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır.

Araştırmaya Şanlıurfa’nın Haliliye, Karaköprü ve Eyübiye ilçelerinde yaşayan hastane, kreş vb kurumlar aracılığıyla tanı kriterlerini sağlayan okul öncesi çocuğu olan 111 ebeveyn katılım sağlamıştır. 89 katılımcı çocuğu dil ve konuşma tanısı almayan grubu oluştururken 22 katılımcı çocuğu dil ve konuşma tanısı alan grubu oluşturmaktadır. Veriler Google anket formu kullanılarak toplanmıştır. Çalışmada, araştırmacı tarafından hazırlanan “Yarı yapılandırılmış Anket Formu” ve Işıkoğlu Nesrin (2016) tarafından geliştirilen “Çocuk Ebeveyn Birlikte Okuma Etkinlikleri (ÇEBOE)” isimli ölçek kullanılmıştır.

Çocuğu dil ve konuşma bozukluğu tanısı olmamış ebeveynlerin çocuk-ebeveyn birlikte okuma etkinlik düzeylerinin tanısı olan ebeveynlere göre daha yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Araştırmada, ebeveynin çocuğuyla yapacağı Etkileşimli Kitap Okuma faaliyetinin; ebeveyn faaliyete dair yeterlilik düzeyinin, okul öncesi bir çocuğun dil ve konuşma becerilerinin gelişiminde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Erken çocukluk döneminde çocukların ilk etkileşimleri ebeveynleri aracılığıyla başlamaktadır. Çocuk, temel becerileri bu süreçte kazanır. Gerekli uyaranlar temel becerilerin kazanım sürecini hızlandırmaktadır. Araştırmalar, çeşitli uyaranlar kullanılarak yapılan etkileşimli kitap okuma faaliyetinin, çocuğun temel kazanımlarını edinmeye başladığı dönemlerde, ebeveynlerin doğru tutumlar kullanarak, doğru uyaranlarla yaptıkları uygulamaların, çocuğun temel dil becerilerinden; alıcı dil, ifade edici dil, semantik ve pragmatik dil becerileri üzerindeki etkilerinin oldukça büyük rol oynadığını göstermektedir.