Atasözlerinin Söz Edimi Kuramı Bağlamında Değerlendirilmesi

dc.contributor.authorSeçkin, Pelin
dc.date.accessioned2024-12-13T11:59:51Z
dc.date.available2024-12-13T11:59:51Z
dc.date.issued2023en_US
dc.departmentKapadokya Üniversitesi
dc.description.abstractAtasözleri, bir dili konuşan ulusun maddi ve manevi kültürünü, yaşam deneyimlerini ve birikimlerini yansıtan bir kültür taşıyıcısıdır. Dil ve düşünce ilişkisini yansıtan bu kalıp sözler kültür aktarımı yanında aynı zamanda toplumu şekillendirmektedir. Dil, düşünce ve toplum bağlantısıyla değerlendirildiğinde atasözleri, edimsel bilgi değişikliğine yol açabilecek dilsel ögelerdir. Bu çalışma, kültür taşıyıcısı ve ortak bir dilsel davranış ürünü olan atasözlerinin, edimsel işlevlerinin olduğu varsayımıyla oluşturulmuştur. İşlevlerin ortaya çıkarılması amacıyla Searle’ün “Söz Edimi Kuramı” analiz yöntemi olarak kullanılmıştır. Dilin kullanımla ortaya çıktığı düşüncesinden hareket eden bu teori, bir cümle söylemenin aslında bir edimde bulunmakla özdeş olduğu düşüncesini benimser. Başka bir ifadeyle dili, eylemlerin gerçekleşme alanı olarak gören bu kurama göre her dilsel etkinlik bir eyleme karşılık gelmektedir. Örneğin kişinin özür dilediğini belirttiği bir cümlede sadece özür dileme bir beyan olarak kalmayacak aynı zamanda eylem gerçekleşecek muhatabın özrü kabul etme ya da etmeme gibi bir tercihi olacak; kişi özür ile pişmanlığını da işaret etmiş olacaktır. Çalışmanın veri kaynağını, Bölge Ağızlarında Atasözleri ve Deyimler kitabında yer alan anlamsal ve yapısal açıdan koşul ifade eden atasözleri oluşturmaktadır. Değerlendirilen kırk iki atasözünün edimsöz olarak düşünüldüğünde kesinlik taşıdığı, yargıda bulunması sebebiyle yöneltici olduğu, bağlama göre olumlu ya da olumsuz dışa vurucu olduğu görülmektedir.
dc.identifier.citationSeçkin, Pelin. “Atasözlerinin Söz Edimi Kuramı Bağlamında Değerlendirilmesi”. Kün: Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi 3.2 (Kış 2023): 112-120.
dc.identifier.endpage120en_US
dc.identifier.issue2en_US
dc.identifier.startpage112en_US
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.54281/kundergisi.39
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12695/3064
dc.identifier.volume3en_US
dc.language.isotr
dc.publisherKapadokya Üniversitesi Yayınları
dc.relation.ispartofKÜN: Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası - Editör Denetimli Dergi - Başka Kurum Yazarı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectatasözleri
dc.subjectsöz edimi kuramı
dc.subjectedimsöz
dc.titleAtasözlerinin Söz Edimi Kuramı Bağlamında Değerlendirilmesi
dc.typeArticle

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
13.pdf
Boyut:
299.37 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Makale / Article
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
[ X ]
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: