İŞİTME CİHAZI KULLANAN ÇOCUKLARIN AİLELERİNİN YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

İşitme kaybı çocuklarda yaşam kalitesi düzeyini olumsuz yönde etkilemektedir. Tedavi edilemeyen işitme kayıplarında işitme cihazları kullanılmaktadır. Kullanılan işitme cihazı çocuğun yaşam kalitesindeki düşüşü en aza indirmektedir. Bu çocukların aileleri de zor kararlar ve seçimlerle ilgili ek stres ve zorluklarla karşılaşmaktadır. Yaşadıkları zorluklar ailelerin yaşam kalitelerini ve aile içi yaşam kalitelerini olumsuz yönde etkilemektedir. Ailelerin demografik özellikleri, çocuğun işitme cihazı kullanım durumu ve sosyal yaşantısı bu süreçten aile bireylerinin farklı düzeyde etkilenmelerine sebep olmaktadır. Çalışma da Ekim 2020 / Ocak 2021 tarihleri arasında Malatya Doğa İşitme Merkezi, Malatya Darende Hulusi Efendi Devlet Hastanesi ve Yeşilyurt Özel Doğa İşitme Engelliler Rehabilitasyon Merkezi, Malatya Özel İlkduyum Rehabilitasyon Merkezinde işitme cihazı kullanan 121 çocuğun ebeveynleri çalışmaya dahil edilmiştir. Katılımcılara Mf07-01 Çalışması Yaşam Kalitesi (Sf36) Formu ve Beach Center Aile Yaşam Kalitesi Ölçeği (BCAYKÖ) uygulandı. Çalışmaya alınan katılımcıların 69’u kadın iken 52’si ise erkektir. Katılımcıların yaş ortalaması 37,54 ± 5,63 idi. 17 kişi ilkokul, 24 kişi ortaokul, 63 kişi lise, 17 kişi üniversite mezunu idi. Çalışmamızda katılımcılardan cihaz bakım ve ayarlamasında zorluk yaşayanların Yaşam Kalitesi ölçeği ve BCYKÖ alt boyutları olan duygusal yeterlilik, finansal / fiziksel / materyal yeterlilik değişkenlerinden aldıkları puanlar istatiksel anlamda düşük bulunmuştur. (p<0,05, Tablo 14). Özel eğitim alan çocukların aileleri BCYKÖ ve alt alanı aile etkileşiminden, kaynaştırma eğitimi alan çocukların aileleri ise BCYKÖ alt boyu yetersizliğe ilişkin destekten istatiksel anlamda yüksek puanlar almıştır. (p<0,05 Tablo 12,13) Sonuç olarak ailelerin çocukların cihaz bakım ve ayarlamasında zorluk yaşamaları ebeveynlerin finansal, fiziksel yeterliliklerini ve yaşam kalitesini olumsuz etkilerken; çocuklara verilen özel eğitimin aile etkileşimini, kaynaştırma eğitiminin de yetersizliğe ilişkin desteği olumlu etkilediği gözlenmiştir.