Kekeme bireylerde kekemelik şiddeti ile çabalama davranışının değerlendirilmesi

Bu çalışmanın amacı kekeme bireylerde kekemelik şiddeti ile çabalama davranışının değerlendirilmesidir. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki kekeme bireyler oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise Afyon ili ve ilçelerindeki kekeme bireyler oluşturmaktadır. Çalışmaya 100 kekeme birey dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen kekeme bireylerin yaşları 19-45 arasında değişmekte olup yaş ortalaması 32.88±6.28 idi. Çalışmaya dahil edilen kekemelerin 54’ü (%54) erkek, 46’sı (%46) kadın, %33’ü önlisans, %29’u lise, %23’ü otaokul, %8’i ilkokul, %7’si lisans/lisansüstü mezunu idi. Katılımcıların %61’inin gelir düzeyi orta, %24’ünün düşük, %15’inin ise yüksekti. Kekemeliğin şiddetini belirlemek için Kekemelik Kendini Değerlendirme Profili Türkçe Versiyonu Ölçeği (WASSP-TR), çabalama davranışının belirlenmesi için de Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği kullanıldı. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS 21.0 paket programı ile analiz edildi. İki parametreli değişkenler için bağımsız değişkenler t testi, ikiden fazla parametreli değişkenlere yönelik karşılaştırmalar için tek yönlü varyans analizi, sürekli değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmesi için ise Pearson’s korelasyon analizi uygulanmıştır. p<0.05 değeri istatistiki olarak anlamlı kabul edilmiştir. Çalışma sonucunda katılımcıların yaşı ile kekemelik şiddeti arasında ilişki saptanmadı (p>0.05). Kadın kekemelerin erkek kekemelere kıyasla kaçınma davranışı sergileme düzeylerinin anlamlı şekilde yüksek olduğu görüldü (p<0.05). Eğitim düzeyine bağlı olarak kekemelik şiddetine ilişkin algılarda farklılaşma olduğu görülmüştür (p<0.05). Eğitim düzeyi arttıkça kekemeliğe ilişkin algıların daha olumlu hale geldiği saptanmıştır. Gelir düzeyi ile kekemelik şiddetine ilişkin düşünceler altboyutu arasında negatif yönde ve düşük düzeyde (r = -.251; p<0.05); duygular altboyutu arasında negatif yönde ve orta düzeyde (r = -.440; p<0.001); dezavantaj altboyutu arasında negatif yönde ve düşük düzeyde (r = -.357; p<0.05); ölçeğin tamamından elde edilen toplam puan ile negatif yönde ve orta düzeyde (r = -.463; p<0.001) ilişki saptandı. Kekeleyen bireylerin kekemelikle başa çıkmada en fazla sosyal destek arama davranışını sergiledikleri görülmüştür. Yaş ile kekemelikle başa çıkma stratejileri arasında ilişki saptanmamıştır. Kadın kekemelerin erkek kekemelere göre kaçınma davranışını anlamlı şekilde daha fazla kullandıkları görülmüştür. Eğitim düzeyinin başa çıkma stratejilerinde anlamlı bir farklılığa neden olmadığı görülmüştür. Kekeme bireylerin gelir düzeyi ile sosyal destek arama ve kaçınma düzeyleri arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde ilişki saptandı. Kekemelik şiddetine ilişkin olumsuz algılar arttıkça problem çözme, sosyal destek arama ve kaçınma tarzındaki başa çıkma stratejilerini kullanma düzeylerinin anlamlı şekilde arttığı söylenebilir.