Fatma Aliye Hanım (İlk Romancı ve Öncü Bir Kadın)

Fatma Aliye Hanım1* (D. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862/Ö. 13 Temmuz 1936) Türk edebiyatında ilk kadın romancı olarak tanınır. Ancak Zehra Toska, Aşk-ı Vatan (1877) romanını Latin harflerine çevirir ve Fatma Aliye’den önce roman yazma tecrübesi edinmiş Zafer Hanım’ı bu eser vesilesiyle ilk kadın romancı olarak değerlendirir (Toska, 1994, 18). Toska’nın tespitine rağmen Fatma Aliye’nin bu konudaki tanınırlığının sebebi Zafer Hanım’ın “… kimliği ve eseri hakkında yeterli bilgiye ulaşılamamış olması yüzünden Türk edebiyatı tarihi[nin], ilk kadın romancı sıfatını Fatma Aliye Hanım’a ver”mesindendir (Argunşah, 2020, 157). Fatma Aliye’nin ilk romanı ise Muhadarat(1892)tır. O, gerek bu romana kadar gerek sonrasında şiir, roman, tarih, felsefe tarihi, biyografi, mektup, makale türünde telif ve tercüme yayım süreci içinde aktif bir rol alır. Fatma Aliye’nin bu istikrarlı yazma uğraşı da onun ilk kadın romancı ve modern Türk edebiyatının ilk yazar kadını olarak görülmesini sağlar...