Sağlık Çalışanlarında Perkütan Yaralanmaları Önleyen Porter Koruyucu Enjektör Kapağı
[ X ]
Tarih
2019
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Dünyada, sağlık çalışanlarının maruz kaldığı kesici- delici alet yaralanmaları araştırılmış ve sonucun azımsanmayacak derecede trajedik olduğu görülmüştür. Hastalık kontrol ve önleme merkezine göre her yıl 385.000 sağlık çalışanı başta iğne batması olmak üzere kesici-delici alet yaralanmalarıyla karşı karşıya kalmaktadır (1). Bu yaralanmaların en başında iğne kapağını kapatmaya çalışırken yaşanan kazalar gelmektedir (2). Bu çarpıcı sonuçlardan yola çıkarak çalışmamızda, iğne batmalarına bağlı yaralanmaların sebeplerinin en başında yer alan iğne kapaklarının, güvenilirliği ve koruyuculuğunu ölçmek ve bu doğrultuda perkütan yaralanmaları önleyecek farklı bir koruyucu iğne kapağı tasarlamak amaçlanmıştır Araç-Gereç: Çalışmamızda, iğne batmalarına bağlı kesici-delici alet yaralanmalarında iğne kapaklarının etkisini ölçmek için standart iğne kapaklarından farklı olarak 4 farklı formda ve ebatta ‘’Porter Koruyucu Enjektör Kapağı’’ olarak isimlendirdiğimiz iğne kapağı prototipi tasarladık (Resim 2,3,4). Standart iğne kapaklarına göre daha geniş çapta tasarlanan bu kapaklar ve standart iğne kapakları, gönüllü 300 sağlık ön lisans öğrencileri ile yapılan gözlemsel deneylerle test edildi (Resim 6,7,8,9). Deneylerde 300 öğrenciden cilde batması plastik bir aparatla engellemiş iğne ile (Resim 5) standart kapak ve 4 farklı prototipi kullanarak her bir kapağı 10 ar kez çıkartıp tekrar takmaları istendi. Bu denemeler sonucunda iğne kapağını çıkarıp takma esnasında meydana gelen iğnenin cilde temas sayısı, farklı çaplarda tasarlanan kapakların iğne batmasından koruma sayıları gibi nicel veriler kaydedilerek iğne batma kazaları ile iğne kapak çapları arasındaki ilişki araştırıldı. Elde edilen veriler Turcosa analitik istatistik programı (© 2019 Turcosa Analitik) kullanarak analiz edildi. (Deneyler, Kapadokya Üniversitesi 04.04.2019 tarihli 29533901-903-07.01.-5949 sayılı Etik Kurul izni alınarak yapılmıştır). Bulgular: Kesici-delici alet yaralanmalarının en başında gelen iğne batmalarına bağlı kazalara sebep olarak standart ölçülerdeki enjektör kapağının yapılan analizler sonucu gereken genişlikte bir çapta üretilmediği dolayısıyla iğne batmalarını engelleyemedi ortaya konulmuştur. Turcosa Analitik programında Kruskal- Wallis ve Siegel castella testleri kullanılarak yapılan analizlerde, kapakların iğne batmasından koruma özellikleri esas alındığında standart kapak ile tasarım kapaklar arasında anlamlı bir fark bulunduğu ve en büyük farklılığın standart kapak ile 4 numaralı prototip ve 2 numaralı prototip arasında olduğu, en az anlamı farklılığın ise 3 numaralı prototip arasında olduğu bulunmuştur Sonuç: Enjektörler, her ne kadar kullanımları kolay olsa da çeşitli enfeksiyonların bulaşında rol oynamaktadırlar. Enjektörleri kullanırken yaşanan kesici-delici yaralanmalarında en büyük payı iğne kapağını kapatmaya çalışmak almaktadır (Bozkurt, 2013). Bu konu literatürde araştırma konusu olmakla beraber kullanılan standart iğne kapaklarının bu kazaları önlemede yetersi kaldıkları görülmüş ve bu yüzden güvenlilik esas alınarak çeşitli enjektör tipleri geliştirilmiştir (Alanin, 2015). Fakat bu ürünler yüksek maliyetlerde üretilip yüksek fiyatlara pazarlandığından dolayı ülkemizde yaygın bir kullanım alanı bulamamıştır. Bu proje ile maliyeti düşük koruyuculuğu yüksek 4 farklı enjektör iğne kapağı tasarlanmıştır. Analiz sonuçları farklı çaplarda koruyucu aparatlarla geliştirilen 4 prototip arasında çapı en geniş olan 4 numaralı prototipin çapı en dar olan 3 numaralı prototipe göre iğne batmalarına karşı daha koruyucu olduğunu göstermiştir. Analizleri sonuçları açıkça gösteriyor ki günümüzde kullanılan standart enjektör iğne kapakları kullanıcı bireyleri iğneden korumaktan ziyade iğneye yalnızca bir kılıf ya da bir hazne olarak işlev görmektedir. Dolayısıyla iğne standart iğne kapaklarının mevcut kapak ağızlarının çapları yaşanabilecek perkütan yaralanmaları önlemekte yetersiz kalmaktadır.İğne ile yaralanmaların önüne geçmek ve bu yolla bulaşan enfeksiyonları engellemek için iğne kapak girişlerinin dış kısmının genişletilmesi gerekliliği net bir şekilde tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Güvenli Şırınga, İğne Batması, Perkütan yaralanma Kaynaklar 1) Centers for disease control and prevention shorps workbook.2008, Erişim adresi: www.cdc.gov/nccdphp/dch/.../SDOH-workbook.pdf 2) Altıok M.et ol Sağlık çalışanlarının kesici-delici aletlerle yaralanma deneyimleri ve yaralanmaya yönelik alınan önlemler.2009 Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanat Dergisi. 2 (3) 3) Bozkurt s.et ol sağlık çalışanlarında iğne batması ve cerahi aletlerle olan yaralanmalar incelendi. 2013;40(3):449-452 4) Alanin C. Horb et ol .Safety engineereal injection difcas for IM, SC and ID injektions in healtcare delivery setlingsi a systematic review and metor analyris. BMC Nursing 2015 14:7
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Güvenli Şırınga, İğne Batması, Perkütan yaralanma
Kaynak
7. SAĞLIK ÇALIŞANLARININ SAĞLIĞI KONGRESİ KONGRE KİTABI
