Geçmişten Günümüze Türk-Rus İlişkileri: Nasıl Bir Gelecek?

Türkiye-Rusya ilişkilerini tarihsel açıdan değerlendirmek, geleceğe dair birtakım öngörülerde bulunmayı kolaylaştıracaktır. 19. yüzyılda Türk-Rus ilişkileri iniş çıkışlı bir şekilde sürmüştür. Osmanlı’nın Birinci Dünya Savaşı’na dahil olması, Karadeniz’de Rus limanlarının bombalanması sonucunda gerçekleşmiştir. Bu dönemde Rusya’da 1917 Bolşevik Devrimi gerçekleşmiş ve dengeler hızla değişmiştir. Türkiye ile yeni kurulan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) arasındaki ilişkiler bir denge politikası üzerine kurulmuştur.

İkinci Dünya Savaşı’yla birlikte Türk-Rus ilişkileri yeniden zorlu bir sürece girmiştir. Özellikle Kafkaslar üzerinden Stalin’in Türkiye’ye yönelik bazı talepleri gündeme gelmiş, Boğazlar ve Doğu Anadolu’daki bazı vilayetler üzerinde iddialar dile getirilmiştir. Bu gelişmeler, Türkiye’nin güvenlik arayışlarında Batı Bloku’na yönelmesine yol açmıştır.

Soğuk Savaş sonrası dönemde Türk-Rus ilişkileri birçok farklı alanda gelişmiştir. Türkiye, SSCB’nin dağılmasından sonra Rusya’yla daha rahat ilişki kurabilen NATO ülkeleri arasında yer almaktadır. Taraflar arasında ticari ilişkiler, enerji işbirlikleri, turizm ve beşerî alanlarda yoğun ve çok boyutlu bir ilişki ağı vardır.