Gece Yeme Sendromu, Uyku Kalitesi ve Kronotip Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Acıbadem Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Bu çalışma; üniversite öğrencilerinde gece yeme sendromu (GYS) ile uyku kalitesi ve kronotip arasın daki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı tipte planlanan araştırma, 2021-2022 yılı Şubat ile Haziran ayları arasında Kapadokya Üniversitesi’nde öğrenim gören ve çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 570 (429 kız,141 erkek) öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada öğrencilerin sosyodemografik özellikleri, uyku kaliteleri, kronotipleri ve gece yeme durumları incelenmiştir. Öğrencilerin sosyodemografik özellikleri anket formu ile yüz yüze görüşme yöntemi sonucunda elde edilmiştir. Öğrencilerin antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel-kalça, boyun çevresi) araştırmacılar tarafından tekniğine uygun bir şekilde alınmıştır. Uyku kalitesi “Pittsburgh Uyku Kalitesi (PUKİ)”, kronotip “Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ)” ölçeği ile, gece yeme sendromu ise “Gece Yeme Anketi (GYA)” ile değerlendirilmiştir. Çalışma için Kapadokya Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurul Onayı (Karar No: 22.05) alınmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 21.20±1.34 yıl, ortalama BKİ’si 22.67±3.74 kg/ m2’dir. Katılımcıların %82.8’inde (n=472) gece yeme sendromu bulunmakta, %17.2’sinde (n=98) bulunma maktadır. Kronotip sınıflandırmasına göre katılımcıların %24.9’u (n=142) akşamcıl, %67.2’si (n=383) ara ve %7.9’u (n=45) sabahçıl tiptir. PUKİ değerlendirmesine göre katılımcıların %60.5’inin (n=345) uyku kalitesi iyi, %39.5’inin (n=225) uyku kalitesi kötüdür. Gece yeme anketinden alınan puan arttıkça PUKİ’den alınan puan da anlamlı olarak (r=0.380, p<0.001) artmaktadır. Bu sonuç, GYS olan bireylerde uyku kalitesinin kötü olduğu anlamına gelmektedir. GYS ile kronotip arasında anlamlı ilişki saptanamamıştır. PUKİ ile MEQ arasında ise düşük düzeyde, anlamlı negatif korelasyon saptanmıştır (r=-0.136, p<0.05). Bu sonuç, uyku kalitesi düştükçe kişilerin akşamcıl tipe geçtiğini ifade etmektedir. Sonuç: Gece yeme sendromu olan bireylerde, uyku kalitesinde düşüş ve akşamcıl kronotipe geçiş gözlenmek tedir. GYS obezite başta olmak üzere birçok sağlık problemini beraberinde getiren özellikle genç popülasyon da sık görülen bir yeme davranışı bozukluğudur. Sağlık açısından olumsuz etkilere yol açan, beraberinde uyku kalitesi ve sirkadiyen ritim bozukluklarına sebep olan gece yeme sendromunun önlenmesi için bilinçlendirme ve farkındalık çalışmalarına öncelik verilmelidir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
kronotip, uyku kalitesi, üniversite öğrencileri, gece yeme sendromu
Kaynak
12.Ulusal Sağlıklı Yaşam Kongresi
