1-4 yaş Arasındaki Tipik Gelişim Gösteren ve Down Sendromlu Çocukların Pragmatik Dil Becerilerinin İncelenmesi

Bu araştırmada erken çocuklukta dilin pragmatik profilinin değerlendirilmesine yönelik çalışılmıştır, tipik gelişim ve Down sendromlu çocukların profilleri karşılaştırılmıştır.

Nitel araştırma desenindeki bu çalışmaya, 30 Down sendromlu ve 30 tipik gelişim gösteren 1-4 yaş arası çocuğun ebeveyni katılmıştır. Araştırmanın verileri Tezel tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan “Okul Öncesi Çocuklarda Günlük İletişim Becerilerinin Pragmatik Profili’ çocuk ve aile bilgilerinin kısaca yer aldığı profilin standart kayıt formu ve Tezel (2015) tarafından hazırlanan anne baba ve aile yapısı hakkında bilgi edinmeye yönelik Aile Bilgi Formu kullanılmıştır. Yüzdelik dağılımların belirlenmesinde frekans analizi kullanılmıştır. Tipik gelişim gösteren ve Down sendromlu çocukların davranışlarının yüzdelik dağılımlarının arasında anlamlı düzeyde farklılık olup olmadığının belirlenmesi amacıyla Ki-Kare (x2) analizi uygulanmıştır.

Araştırmanın sonuçlarına göre, Down sendromlu çocukların pragmatik dil yetersizlikleri, tipik gelişim gösteren çocuklara göre daha fazladır. İletişimi başlatma ve cevap vermede tipik gelişim gösteren çocuklar, iletişimde sözel ifadeler ve kelimeleri daha çok kullanırken, Down sendromlu çocuklarda ağlama, hırçınlık, kızgınlık ve öfke davranışları belirgindir. Başlatılan bir etkileşimi sürdürmede tipik gelişim gösteren çocuklar konuşmaya ses ve sözcüklerle katılma davranışını Down sendromlu çocuklara göre daha yüksek oranda gösterir. Etkileşimli sohbetlere ilişkin değerlendirmelerde de tipik gelişim gösteren çocuklar önderliği alma ve devam etmek isteme davranışlarını Down sendromlu çocuklara göre daha yüksek oranda yaparken Down sendromlu çocuklar ise çabucak ilgisini kaybetme ve ebeveynleri tarafından yönlendirilme zorunluluğu durumlarını tipik gelişim gösteren çocuklara göre daha yüksek oranda yaşamaktadır. Down sendromlu çocuklar ebeveynler, bakıcı veya öğretmen, aile dostları ve diğer çocuklarla konuşmaktan tipik gelişim gösteren çocuklara göre daha yüksek oranda hoşlanmaktadır. Çocukların iletişim kurmaya açık olduğu zamanların yüzdelik dağılımları gelişim durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaşmamaktadır. Down sendromlu çocuklar ve tipik gelişim gösteren çocuklar pragmatik profilleri arasında benzerlik ve farklılıklar vardır.